Felç Nedir?
Felç, tıbbi literatürde "inme" veya "stroke" olarak adlandırılan bir durumdur ve genellikle beyin kan akışının aniden kesilmesi sonucu meydana gelir. Felç, beynin belirli bölgelerinin hasar görmesine neden olarak, vücutta hareket kaybı, duyu kaybı veya her ikisini birden yaratabilir. Felç, geçici ya da kalıcı etkiler bırakabilen ciddi bir sağlık durumudur ve acil tıbbi müdahale gerektirir.
Felç Türleri
Felç, genel olarak iki ana türe ayrılabilir: - İskemik Felç: Beynin bir kısmına giden kan akışının, genellikle bir pıhtı nedeniyle engellenmesi sonucu meydana gelir. Bu tür felç, en yaygın felç türüdür.
- Hemorajik Felç: Beyin kanamasına bağlı olarak ortaya çıkar. Kan damarlarındaki bir çatlama veya sızıntı sonucu beyin dokusuna kan basıncı artar ve hasar meydana gelir.
Felç Nedenleri
Felç, birçok farklı faktörden kaynaklanabilir. Bu faktörler genel olarak iki gruba ayrılır: modifiye edilebilir ve modifiye edilemeyen risk faktörleri.
Modifiye Edilemeyen Risk Faktörleri
- Yaş: Yaş ilerledikçe felç riski artmaktadır.
- Cinsiyet: Erkeklerde felç geçirme olasılığı genellikle daha yüksektir.
- Aile Geçmişi: Ailede felç öyküsü olan bireylerde risk daha fazladır.
Modifiye Edilebilen Risk Faktörleri
- Hipertansiyon: Yüksek tansiyon, felç riskini önemli ölçüde artıran en önemli faktörlerden biridir.
- Şeker Hastalığı: Diyabet, kan damarlarını etkileyerek felç riskini artırır.
- Kolesterol Seviyeleri: Yüksek LDL kolesterol seviyeleri, damar tıkanıklığına yol açarak iskemi riskini artırabilir.
- Obezite: Fazla kilo, kalp hastalıkları ve felç riskini artıran bir faktördür.
- Sigara Kullanımı: Sigara içmek, damar sağlığını olumsuz etkileyerek felç riskini artırır.
- Fiziksel Aktivite Eksikliği: Düzenli egzersiz yapmamak, obezite ve kalp hastalıklarına yol açabilir.
- Alkol Tüketimi: Aşırı alkol tüketimi, yüksek tansiyona ve felç riskine yol açabilir.
Felç Belirtileri
Felç belirtileri, aniden ortaya çıkar ve şu şekildedir: - Yüzde asimetri (bir tarafın düşmesi)
- Bir kolda veya elde güçsüzlük veya uyuşukluk
- Konuşma zorluğu veya anlama güçlüğü
- Görme kaybı veya bulanık görme
- Baş dönmesi veya denge kaybı
Sonuç
Felç, acil bir durumdur ve belirtilerinin fark edilmesi durumunda derhal tıbbi yardım alınması gerekmektedir. Erken müdahale, felç sonrası iyileşme sürecini olumlu yönde etkileyebilir. Felç riskini azaltmak için sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri yapmak, düzenli sağlık kontrolleri yaptırmak ve risk faktörlerini yönetmek önemlidir.
Felç, bireyler ve toplumlar için ciddi sonuçlar doğurabilen bir sağlık sorunudur. Bu nedenle, felç üzerine daha fazla araştırma yapmak ve farkındalık oluşturmak oldukça önemlidir. |