İneklerde Doğum Felci (Süt Humması) Nedir?
Doğum felci, genellikle doğumdan hemen önce veya sonraki 72 saat içinde görülen, kalsiyum eksikliğine bağlı bir metabolik hastalıktır. Özellikle yüksek süt verimli ineklerde yaygındır ve süt humması olarak da bilinir. Hastalık, kas fonksiyonlarının bozulmasına yol açarak hayvanın ayakta duramamasına, halsizliğe ve bilinç kaybına neden olabilir.
Doğum Felcinin Nedenleri
- Kalsiyum Dengesizliği: Doğum sonrası süt üretimi için ani kalsiyum ihtiyacı artar. Vücut bu talebi karşılayamadığında kandaki kalsiyum seviyesi düşer.
- Yüksek Süt Verimi: Özellikle yüksek verimli ineklerde süt üretimi, kalsiyum tüketimini hızlandırır.
- Beslenme Hataları: Doğum öncesi dönemde yüksek kalsiyum veya düşük fosfor içeren rasyonlar, vücudun kalsiyum düzenleme mekanizmasını bozar.
- Yaş Faktörü: Yaşlı ineklerde kalsiyum metabolizması yavaşlar, bu da hastalık riskini artırır.
- Mineral Dengesizlikleri: Magnezyum veya fosfor eksikliği, kalsiyum emilimini olumsuz etkiler.
Doğum Felcini Önleme Yöntemleri
- Kuru Dönem Beslemesi: Doğumdan 3-4 hafta önce kalsiyumu sınırlandırıp, fosfor ve magnezyum dengesini sağlayan rasyonlar kullanın. Bu, vücudun kalsiyumu daha verimli kullanmasını teşvik eder.
- Asidik Rasyon Uygulaması: Kuru dönemde anyonik tuzlar (örn. amonyum klorür) içeren rasyonlarla idrar pH'sını düşürerek kalsiyum emilimini artırabilirsiniz.
- D Vitamini Takviyesi: Doğumdan 5-7 gün önce D vitamini enjeksiyonu yaparak kalsiyum emilimini destekleyin.
- Kalsiyum Glukonat Uygulaması: Doğum sırasında veya hemen sonrasında veteriner kontrolünde kalsiyum glukonat enjeksiyonu yapılabilir.
- Düzenli Egzersiz: Kuru dönemde ineklere hareket imkânı sağlayarak kas ve kemik sağlığını koruyun.
- Stres Yönetimi: Doğum öncesi ve sonrası stresi azaltmak için barınak koşullarını iyileştirin, ani değişikliklerden kaçının.
- Mineral Takviyeleri: Rasyonlara magnezyum oksit veya kalsiyum-fosfor dengeli premiksler ekleyin.
Sonuç
Doğum felci, ineklerde ciddi verim kaybına ve ölümlere yol açabilen önlenebilir bir hastalıktır. Doğru besleme, düzenli veteriner kontrolü ve stres yönetimi ile risk minimize edilebilir. Erken teşhis ve müdahale hayvan sağlığı için hayati önem taşır.
|
.webp "Yüz Felci Belirtileri ve Tedavisi")
